Mestwater bij paarden: Wat is het en wat kan je er tegen doen?

Mestwater is een aandoening die steeds vaker voorkomt bij paarden. Naast dat het zorgt voor een vieze staart en benen is het ook onaangenaam voor het paard. Mestwater is een aandoening die niet levensgevaarlijk is, maar wel vervelend voor het paard. In deze blog bespreken we wat mestwater is, mogelijke oorzaken, management aanpassingen en supplementen.  


Wat is Mestwater?

Paarden die last hebben van mestwater scheiden voor, tijdens of na het mesten water uit. De mest zelf is normaal, waardoor het dus niet het zelfde is als diarree waarbij de mest zelf anders is dan normaal. Mestwater is ongemakkelijk voor het paard waardoor het belangrijk is opzoek te gaan naar een mogelijke oplossing van het probleem. Helaas is er op het moment nog veel onduidelijk over de oorzaak van het ontstaan van mestwater bij paarden.

Een van de mogelijke oorzaken lijkt een dysbiose van de darmflora te zijn 1. De darmflora bestaat uit verschillende micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels, die ervoor zorgen dat vezels worden verteerd.  Bij een dysbiose raakt de darmflora uit balans wat effect heeft op de werking van de darmen en zou daardoor een rol kunnen spelen bij het ontstaan van mestwater. Daarnaast is het ook mogelijk dat mestwater te maken heeft met verstoring van de motiliteit (de normale beweging) van de dunne darm, waardoor water van de voedselbrij minder goed wordt opgenomen 2. In de dunne darm wordt meestal water opgenomen uit de voedselbrij waardoor mest zich vormt.

Mogelijke oorzaken die effect kunnen hebben op de werking van de darmen, de darmflora en daardoor het ontstaan van mestwater zijn: een niet passend rantsoen, zand in het spijsverteringsstelsel, het voeren van slechte kwaliteit ruwvoer, stress, wisselingen van de seizoenen (en hiermee ook het rantsoen) en een worminfectie 2,3.

Management Aanpassingen als Oplossing

Omdat er verschillende oorzaken zijn en het niet altijd duidelijk is hoe mestwater ontstaat, wordt geadviseerd om geleidelijk verschillende management aanpassingen door te voeren om de oorzaak te vinden. Maar omdat abrupte veranderingen een negatieve invloed kunnen hebben op het spijsverteringsstelsel, is het belangrijk om geleidelijk aanpassingen te introduceren.  

Zorg er ten eerste voor dat het basisrantsoen van het paard goed is. Paarden hebben dagelijks minimaal 1,5% van het lichaamsgewicht aan droge stof nodig. Door ruwvoer van hoge kwaliteit te voeren, voorzie je het paard in deze dagelijkse behoefte. Het ruwvoer rantsoen wordt aangevuld met krachtvoer om het paard van voldoende vitaminen en mineralen te voorzien, maar vermijd het voeren van overmatig veel suiker en zetmeel.

De kwaliteit van het ruwvoer lijkt een invloed te hebben op het ontstaan van mestwater. Zorg er daarom voor dat het ruwvoer dat je jouw paard voert vrij is van schimmel. Wanneer je voordroog voert en je paard last heeft van mestwater, is het aan te raden over te stappen op voeren van hooi van een hoge kwaliteit. Hooi heeft een hoger droge stof gehalte en raakt daarnaast minder snel beschimmeld.

Naast de kwaliteit speelt ook de verteerbaarheid van het ruwvoer en het nutriënten profiel, waaronder de hoeveelheid en type vezels die het ruwvoer bevat, een rol 3. Bepaalde vezelsoorten kunnen meer water opnemen, wat gunstig is voor paarden die gevoelig zijn voor mestwater.

Daarnaast is uit eerder onderzoek gebleken dat stress invloed heeft op de darmwerking en het microbioom 4. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat het paard zo min mogelijk stress ervaart. Paarden die regelmatig stress ervaren, kunnen baat hebben bij extra magnesium, ter ondersteuning van een ontspannen gedrag. Synovium Mgnium bevat twee vormen van magnesium voor een optimale opname en werking. Dit bevordert kalmte en helpt stress te verminderen.

Supplementen voor Ondersteuning

Er is tot op heden nog beperkt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar mestwater bij paarden en mogelijke ondersteunende ingrediënten. Wel is aangetoond dat het voeren van pre en probiotica een positieve invloed heeft op de darmen en darmflora van het paard. Omdat mestwater waarschijnlijk het gevolg is van een verstoorde darmbalans, kan supplementatie met pre- en probiotica ondersteunend werken.

De meest gebruikte vormen van prebiotica zijn inuline, fructooligosaccharides (FOS), mannan oligosaccharides (MOS) en galactooligosaccharides (GOS). Ook psyllium vezels, die vaak gebruikt worden voor het voorkomen van een zandophoping in de darmen, behoren tot prebiotica. Deze onverteerbare vezels ondersteunen, door de prebiotische werking, de samenstelling en hebben een positieve invloed op de diversiteit van de darmflora. Synovium Sand-Oil bevat psylliumvezels in combinatie met omega-oliën voor een optimaal effect. Dankzij de brokvorm is het product bovendien gemakkelijk op te nemen.

De meest toegepaste probiotica zijn stammen van de gist Saccharomyces cerevisiae, ookwel bekend als biergist. Probiotica bestaan uit micro-organismen die bijdragen aan een gezonde en diverse darmflora. Synovium Immunomodulator bevat biergist ter ondersteuning van de darmen van het paard en het immuunsysteem. Door de positieve invloed op de darmflora kan dit supplement ondersteuning bieden aan paarden met mestwater.

 

Referenties

1. Theelen M.J.P., Luthersson, N., Laustsen, L., Edwards, J.E., Kujawa, T.J., Smidt, H., van Doorn, D.A. (2019) Free Faecal Water: What do we know and can equine faecal microbiota transplantation be used to manage this issue? European Equine Health & Nutrition Congress, (9):36-43.

2. Kienzle, E., Zehnder, C., Pfister, K., Gerhards, H., Sauter-Louis, C., Harris, P. (2016) Field study on risk factors for free fecal water in pleasure horses. Journal of Equine Veterinary Science. 44:32-36.

3. Lindroth, K.M., Lindberg, J.E., Johansen, A., Müller, C.E. (2021) Feeding and Management of Horses with and without Free Faecal Liquid: A Case–Control Study. Animals, 11(10):1-14.

4. Destrez, A., Grimm, P., Cézilly, F., Julliand, V. (2015) Changes of the hindgut microbiota due to high-starch diet can be associated with behavioral stress response in horses. Physiology and Behavior. 149:159-164.